به گزارش الوند، سیده فاطمه جعفری، فوق تخصص نفرولوژی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان در جمع خبرگاران با اشاره به نامگذاری تاریخ ۱۱ مارس به عنوان روز جهانی کلیه، اظهار کرد: کلیه‌ها از اعضای حیاتی بدن هستند که نقش مهمی در تصفیه خون، دفع مواد زائد و حفظ تعادل آب و الکترولیت‌ها ایفا می‌کنند.
جعفری با تاکید بر اینکه برای داشتن کلیه‌های سالم و پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های کلیوی، رعایت برخی نکات اساسی ضروری است، بیان کرد: کلیه‌ها با تصفیه روزانه حدود ۵۰ گالن خون، مواد زائد ناشی از متابولیسم بدن را از طریق ادرار دفع می‌کنند.
وی اضافه کرد: برای حفظ سلامت کلیه‌ها، سه بخش مهم باید به درستی عمل کنند؛
- خونرسانی صحیح به کلیه‌ها: عروق خونی سالم نقش مهمی در تأمین اکسیژن و مواد مغذی برای کلیه‌ها دارند. هرگونه اختلال در خونرسانی می‌تواند عملکرد کلیه را تحت تأثیر قرار دهد.
- عملکرد بافت کلیه (پارانشیم): توبول‌های کلیه که وظیفه تصفیه و بازجذب مواد را بر عهده دارند، باید بدون اختلال ساختاری فعالیت کنند.
- مسیر خروجی ادرار: مسیر جریان ادرار از کلیه به سمت مثانه باید بدون انسداد باشد تا مواد زائد به درستی از بدن دفع شوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان با اشاره به مهم‌ترین بیماری‌های کلیوی، عنوان کرد: بیماری‌های کلیه به دو دسته نارسایی حاد و نارسایی مزمن تقسیم می‌شوند؛ در نارسایی حاد کلیه، بیمار ظرف چند ساعت تا چند روز دچار افزایش ناگهانی سطح کراتینین و مواد زائد در خون می‌شود که با علائمی مانند کاهش حجم ادرار، تهوع، استفراغ و خستگی شدید همراه است.
این فوق تخصص نفرولوژی اضافه کرد: در نارسایی مزمن کلیه، عملکرد کلیه‌ها به تدریج و طی چند هفته تا چند ماه کاهش می‌یابد و در صورت عدم کنترل، به مرحله غیرقابل برگشت می‌رسد. در این شرایط بیمار ناچار به انجام دیالیز یا پیوند کلیه خواهد بود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان درباره نقش مصرف آب بر حفظ سلامت کلیه‌ها، خاطرنشان کرد: یکی از مهم‌ترین راهکارهای حفظ سلامت کلیه‌ها، مصرف کافی آب است.
جعفری تصریح کرد: میزان آب مورد نیاز بدن عدد ثابتی ندارد اما طبق منابع علمی، مصرف ۲ تا ۲.۵ لیتر آب در روز توصیه می‌شود که بهترین معیار برای تشخیص میزان کافی آب، رنگ ادرار است.
وی تاکید کرد: ادرار با رنگ زرد کمرنگ نشانه مصرف آب کافی است، در حالی که ادرار بی‌رنگ به معنای مصرف بیش از حد آب و ادرار زرد پررنگ نشانه کمبود مصرف آب است.
این فوق تخصص نفرولوژی با تأکید بر مضرات مصرف خودسرانه داروها بر سلامت کلیه، گفت: برخی داروهای مسکن از گروه NSAIDs (غیراستروئیدی) مانند ژلوفن، بروفن، دیکلوفناک، ایندومتاسین، ناپروکسن و کتورولاک، در صورت مصرف مداوم و بدون تجویز پزشک، به کلیه‌ها آسیب جدی وارد می‌کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان اظهار کرد: همچنین مصرف خودسرانه دمنوش‌ها و ترکیبات گیاهی بدون مشورت با پزشک به شدت منع می‌شود؛ زیرا برخی از این ترکیبات دارای مواد سمی هستند که می‌توانند به کلیه‌ها آسیب بزنند.
جعفری در خصوص آزمایش‌های تشخیصی بیماری‌های کلیوی، تصریح کرد: برای تشخیص بیماری‌های کلیوی، انجام دو آزمایش اصلی لازم است؛ نخست آزمایش خون که در آن سطح BUN (اوره) و کراتینین اندازه‌گیری می‌شود و در صورت نارسایی کلیه، سطح این مواد در خون افزایش می‌یابد و دوم، آزمایش ادرار است که در پی بررسی وجود پروتئین، خون، غلظت و اسیدیته ادرار می‌توان نشانه‌هایی از آسیب احتمالی کلیه را دریافت کرد.
وی خاطرنشان کرد: مراجعه زودهنگام به پزشک و انجام آزمایش‌های دوره‌ای، نقش مهمی در پیشگیری از نارسایی کلیه دارد. همچنین داشتن رژیم غذایی سالم، مصرف کافی آب، پرهیز از مصرف خودسرانه داروها و فعالیت بدنی منظم می‌تواند به حفظ سلامت کلیه‌ها کمک کند.
این فوق تخصص نفرولوژی با اشاره به اهمیت رژیم غذایی در بیماران کلیوی، بیان کرد: بیماران مبتلا به مشکلات کلیوی باید مصرف نمک، پروتئین‌های حیوانی (گوشت قرمز، مرغ، تخم‌مرغ)، لبنیات، نوشابه‌ها و سس‌ها را محدود کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان عنوان کرد: رژیم غذایی هر بیمار بر اساس میزان نارسایی کلیه، سطح الکترولیت‌ها و سایر شرایط پزشکی به صورت شخصی‌سازی شده توسط پزشک متخصص تعیین می‌شود.