چرا رضایت و اشتیاق شغلی در یک سازمان اهمیت دارد و چه تأثیری بر کارایی کارکنان و سودآوری شرکت دارد؟
محمد حسینی:
رضایت و اشتیاق شغلی از عناصر کلیدی در موفقیت و بهره‌وری سازمان‌ها محسوب می‌شود. طبق تحقیق مؤسسه Gallup، شرکت‌هایی که کارکنانشان اشتیاق بیشتری دارند، تا 21 درصد سودآوری بیشتری حاصل می‌کنند، زیرا کارکنانی که احساس انگیزه و رضایت بیشتری دارند، فراتر از وظایف روزمره خود کار می‌کنند و به تحقق اهداف سازمان یاریِ بیشتری می‌رسانند. در فولاد مبارکه، ما اهمیت ویژه‌ای به رضایت و اشتیاق شغلی می‌دهیم و این موضوع همیشه یکی از دغدغه‌های اصلی مدیران سازمان در تمامی سطوح بوده است.
لطفاً نحوه اجرای نظرسنجی رضایت و اشتیاق شغلی را توضیح دهید. چگونه اطمینان حاصل می‌کنید که این فرایند به‌درستی اجرا می‌شود؟
عباس عبادی:
نظرسنجی ما بر اساس مدل شرکت مشاوره مدیریت HayGroup طراحی شده است. این مدل 16 مؤلفه مختلف شامل کار ساختار و فرایند، همکاری و مشارکت، آموزش و یادگیری، ایمنی، سلامت و شرایط محیط کار، استرس و حجم کار، دسترسی به اطلاعات، منابع و امکانات، اختیار و آزادی عمل، مدیریت عملکرد، توان‌افزایی کارکنان، حقوق، پاداش و مزایا، فرصت توسعه و ارتقا، احترام و قدردانی، کیفیت و تمرکز بر مشتری، اعتماد به تیم رهبری شرکت، جهت‌گیری روشن و نویدبخش و اشتیاق شغلی را ارزیابی می‌کند.
نظرسنجی از طریق سامانه جامع نظرسنجی شرکت انجام و سپس داده‌ها به‌دقت تحلیل می‌شود. مشارکت کارکنان در نظرسنجی بسیار حائز اهمیت است، زیرا تمامی اقدامات بهبودی بعدی بر اساس این داده‌ها صورت می‌گیرد. برای افزایش دقت و مشارکت، تلاش کرده‌ایم تا فرایند را برای کارکنان ساده و دسترس‌پذیر کنیم؛ به‌طوری‌که افراد می‌توانند به‌راحتی و از طریق اینترنت با تلفن همراه خود در نظرسنجی شرکت کنند. همچنین با توجه به تعداد سؤالات، امکان ثبت موقت پاسخ‌ها و ادامه آن‌ها در زمانی دیگر را فراهم کرده‌ایم.
تحلیل نتایج نظرسنجی چگونه انجام می‌شود و این داده‌ها چگونه به تصمیم‌گیری‌های سازمانی کمک می‌کنند؟
عباس عبادی:
پس از جمع‌آوری داده‌ها، تحلیل‌های متنوعی بر روی آن‌ها انجام می‌شود. بدین منظور، یک سامانه منحصربه‌فرد ایجاد شده که قادر است برای واحدهای مختلف شرکت به‌طور مجزا و در لحظه، گزارش‌های متنوع و اختصاصی تهیه کند. در هر گزارش، شاخص‌های رضایت و مطلوبیت به تفکیک برای واحدها و رده‌های مختلف زیرمجموعه هر واحد و به تفکیک برای سؤالات و سازه‌های مدل محاسبه و در قالب نمودارهای مختلف ارائه می‌شود. تاکنون بیش از 100 جلد و بالغ‌بر 4000 صفحه گزارش برای مدیریت‌های مختلف سازمان و واحدهای متقاضی ارسال گردیده است. این گزارش‌ها به مسئولین واحدها کمک می‌کنند تا با شناسایی و اولویت‌بندی نقاط قابل‌بهبود، برنامه‌های عملیاتی مؤثری را تدوین و اجرا کنند. نتایج این نظرسنجی علاوه بر بهبود محیط کاری واحدهای سازمان، به‌عنوان داده‌های مهم در برنامه‌ریزی استراتژیک و تصمیمات کلان مدیریتی در سازمان نیز به کار می‌روند. فهرست کاملی از اقدامات اخیر انجام‌شده در سطح سازمان مبتنی بر نتایج نظرسنجی در هریک از حوزه‌های معاونت سرمایه انسانی به تفکیک در سربرگ مرتبط با آن حوزه در پرتال کارکنان اطلاع‌رسانی شده است.
چه تدابیری اندیشیده‌اید تا کارکنان اطمینان حاصل کنند که نظراتشان محرمانه باقی می‌ماند و چه گام‌های جدیدی برای بهبود فرایند نظرسنجی امسال برداشتید؟
عباس عبادی:
ما محرمانگی نظرات کارکنان را با جدیت رعایت می‌کنیم. نظرات به‌صورت ناشناس و بدون افشای هویت افراد جمع‌آوری و تحلیل می‌شوند. هرگونه گزارشی که تهیه می‌شود تنها به نتایج کلی اشاره دارد و از افشای اطلاعات فردی جلوگیری می‌کند. طبق سیاست حفظ محرمانگی در واحدها یا رده‌های شغلی که شامل 3 نفر یا کمتر هستند، نتایج از محتوای گزارش‌ها محو می‌شوند.
لطفاً جزئیات بیشتری درباره نتایج و دستاوردهای این نظرسنجی در سال جاری ارائه دهید.
عباس عبادی:
خوشحالیم که امسال نیز با مشارکت گسترده کارکنان در نظرسنجی روبه‌رو بودیم. بیش از 7200 نفر یعنی بالغ‌بر 70 درصد کارکنان شرکت به سؤالات نظرسنجی پاسخ داده‌اند. میانگین رضایت یک ثبات نسبی را نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد. علاوه بر 68 سؤال بسته، نظرسنجی شامل یک سؤال باز نیز هست که در آن کارکنان نظرات دلخواه خود را به‌طور تشریحی ثبت می‌کنند. امسال در سؤال باز نظرسنجی بالغ‌بر 90 هزار کلمه، معادل با 360 صفحه A4 نظر ثبت شده که تمامی این نظرات با استفاده از ابزارهای پیشرفته اعم از نرم‌افزار Atlas TI و هوش‌های مصنوعی Chat GPT4 و Gemini تحلیل شدند و نتایج در قالب ابر کلمات، خلاصه مشکلات مطرح‌شده و راهکارهای پیشنهادی کارکنان علاوه بر نتایج تحلیلی سؤالات پنج‌گزینه‌ای به مدیریت ارشد سازمان گزارش شدند. همچنین پویش‌های جدیدی نیز در نظر گرفته‌ایم که شامل رویدادهایی با محوریت خود کارکنان است. هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی دقیق برای بهبود این حوزه‌ها در حال انجام است.
در نهایت، پیام شما برای کارکنان چیست؟
محمد حسینی:
از همه کارکنان دعوت می‌کنیم به‌عنوان اعضای گرامی خانواده فولاد مبارکه، با شرکت در دوره‌های آتی این نظرسنجی به ما در بهبود محیط کاری و افزایش رضایت و اشتیاق شغلی کمک کنند. می‌خواهیم که به فعالیت‌های واحد تحقیقات و مطالعات راهبردی سرمایه انسانی اعتماد کنند و با شرکت فعال در این نظرسنجی و رویدادهای دیگر، ما را در ارتقای محیط کار یاری دهند. انتظار داریم شرکت‌کنندگان در نظرسنجی با صداقت و دقت، نظر خود را بیان کنند تا بتوانیم به بهترین وجه به نیازها و انتظارات پاسخ دهیم. همکاران بخشی از راه‌حل هستند و همکاری آن‌ها می‌تواند محیط کاری فولاد مبارکه را به مکانی مطلوب‌تر و موفق‌تر تبدیل کند. محیط کار ما باید محلی باشد که هر فرد احساس ارزشمندی، امنیت و رضایت داشته باشد. امید داریم که بتوانیم با کمک و پشتیبانی همکاران شرایط بهتری را برای همه اعضای سازمان فراهم کنیم.
سخن پایانی شما؟
محمد حسینی:
منتظر مشارکت فعال همه همکاران در این فرایند هستیم و امیدواریم با کمک هم محیط بهتری برای کار و پیشرفت بسازیم.